Hayvan hakları, hayvanların insancıl muamele
görmelerini sağlayan haklar. Özellikle hayvanların tıbbi ve kozmetik deneylerde
kullanılması, derisi için
öldürülmesi, eğlence için avlanması ve hayvancılık sektöründe uygunsuz alanlarda yetiştirilmesi, hayvan
hakkı ihlalleri olarak tanımlanmaktadır.
Hayvan Hakları Evrensel
Beyannamesi, 15
Ekim 1978 tarihinde Paris'teki Birleşmiş
Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Merkezi'nde
düzenlenen bir tören ile ilan edildi. Bu metin, 1989 yılında Hayvan
Hakları Birliği tarafından tekrar düzenlenerek 1990 yılında UNESCO Genel Direktörü’
ne sunulmuş ve aynı yıl halka açıklanmıştır. Hayvan hakları evrensel bildirgesi
14 maddeden oluşmaktadır. Bu beyannameye göre:
1. Bütün hayvanlar yaşam önünde eşit doğarlar
ve aynı var olma hakkına sahiptirler.
2. Bütün hayvanlar
saygı görme hakkına sahiptir. Bir hayvan türü olan insan, öbür hayvanları yok
edemez. Bu hakkı çiğneyerek onları sömüremez. Bilgilerini hayvanların hizmetine
sunmakla görevlidir. Bütün hayvanların insanca gözetilme, bakılma, ve korunma
hakları vardır.
3. Hiçbir hayvana
kötü davranılamaz, acımasız ve zalimce eylem yapılamaz. Bir hayvanın
öldürülmesi zorunlu olursa, bu bir anda, acı çektirmeden ve korkutmadan
yapılmalıdır.
4. Yabani türden olan
bütün hayvanlar, kendi özel doğal çevrelerinde karada, havada ve suda yaşama ve
üretme hakkına sahiptir. Eğitim amaçlı olsa bile özgürlükten yoksun kılmanın
her çeşidi bu hakka aykırıdır.
5. Geleneksel olarak
insanların çevresinde yaşayan bir türden olan bütün hayvanlar uyumlu bir
biçimde türüne özgü yaşam koşulları ve özgürlük içinde yaşama ve üreme hakkına
sahiptir.
6. İnsanların
yanlarına aldıkları bütün hayvanlar doğal ömür uzunluklarına uygun sürece
yaşama hakkına sahiptir. Bir hayvanı terk etmek acımasız ve aşağılık bir
davranıştır.
7. Bütün çalışan
hayvanlar iş süresi ve yoğunluğunun sınırlandırılması ve güçlerini artırıcı bir
beslenme ve dinlenme hakkına sahiptir.
8. Hayvanlara fiziki
ya da psikolojik bir acı çektiren deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır.
Tıbbi, bilimsel, ticari ve başkaca biçimlerdeki her türlü deneyler için de
durum böyledir.
9. Hayvan beslenmek
için yetiştirilmişse de bakılmalı, barındırılmalı, taşınmalı, ölümü de acı
çektirmeden ve korkutmadan olmalıdır.
10. Hayvanlardan
insanların eğlencesi olsun diye yararlanılamaz, hayvanların seyrettirilmesi ve
hayvanlardan yararlanılan gösteriler hayvan onuruna aykırıdır.
11. Zorunluluk
olmaksızın bir hayvanın öldürülmesi yaşama karşı suçtur.
12. Çok sayıda yabani
hayvanın öldürülmesi demek olan her davranış bir soykırım, yani bir suçtur.
13. Hayvan ölümüne de
saygı göstermek gerekir. Hayvanın öldürüldüğü şiddet sahneleri sinema ve
televizyonda yasaklanmalıdır.
14. Hayvanları koruma
ve savunma kuralları, hükümet düzeyinde temsil olunmalıdır. Hayvan hakları da
insan hakları gibi yasayla korunmalıdır
Kaynakhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Hayvan_haklar%C4%B1
http://tr.wikipedia.org/wiki/Hayvan_Haklar%C4%B1_Evrensel_Beyannamesi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder